Wie uitvalt, is het kanariepietje… Over de signaalfunctie van burn-out.
Mensen met een burn-out worden nog al te vaak scheef bekeken: 'Ik heb haar wel zien wandelen op de kijk', 'hij ziet er nochtans goed uit'... Vaak bedriegt de uiterlijke schijn. Het lijkt enkel alsof er niks aan de hand is.
Niets is minder waar natuurlijk! Bovendien weegt dat verwijt ook nog eens door, waardoor het probleem alleen maar groter wordt: ze neigen ertoe om zich weg te stoppen, die wandeling niet te maken,… Deze schaamte is zelfs hinderlijk voor het genezingsproces.
Maar wat als ‘die uiterlijke schijn’ juist de oorzaak van het probleem is? Men laat over zijn grenzen gaan en omwille van de lieve vrede wordt er niet over gepraat. Zo denk je dan dat alles goed gaat met die persoon, terwijl dat vanbinnen niet zo is.
Staar je dus niet blind op die buitenkant. Het zijn uitzonderingen die zichzelf ziek thuis zetten voor hun plezier. Net het omgekeerde is veeleer waar: vaak is het uitvallen en thuiszitten voor deze ijverige mensen nog een extra klap: ‘Wat loop ik hier nu in godsnaam te doen? Hoe geraak ik er ooit bovenop?’
Voorbij de schone schijn: de signaalfunctie van burn-out
Wanneer we voorbij de schone schijn kijken, kunnen we openstaan voor de signaalfunctie: ‘Zou het kunnen dat mensen in onze organisatie worden overbelast?’ Op deze manier kan het uitvallen van een medewerker als signaal gezien worden. We kunnen pro-actief op zoek gaan naar diegenen die soortgelijk gedrag vertonen.
En dat brengt me bij het kanariepietje. Gekooide kanaries werden door de mijnwerkers meegenomen in de mijngangen. Wanneer er gevaarlijke gassen vrijkwamen, stierven de kanaries. De mijnwerkers werden op die manier verwittigd en konden zich nog tijdig uit de voeten maken. Dit systeem werkte dus prima als indicator bij gevaar of problemen.
Dat is wat ook wij suggereren te doen: in plaats van een burn-out in vraag te stellen: ‘Is het wel allemaal zo erg?’, kan je je ook de vraag stellen ‘Zijn er nog mensen die op hun tandvlees zitten?’, ‘Hoe kunnen we voorkomen dat ze uitvallen?’
Op dat moment ben je bezig met het loopbaangeluk van je medewerkers. Dat getuigt van zorgzaamheid, iets wat we alleen maar kunnen toejuichen!
Want wees maar zeker dat dat loopbaangeluk een ferme knauw gekregen heeft wanneer iemand uitvalt. De ongerustheid over een eventuele terugkeer naar de werkvloer zal ook vanuit een ander perspectief kunnen beleefd worden wanneer men au sérieux wordt genomen en het signaal wordt opgepikt.
Zorg er dus voor dat je het signaal van het kanariepietje niet negeert!